Skip to content

Je verliest vaker iets dan je denkt!

In mijn werk als voorganger van Shelter Haarlem* heb ik in 23 jaar een aantal begrafenissen verzorgd. Dat heb ik altijd heel mooi en bijzonder gevonden om te doen. Ik heb veel kunnen betekenen voor nabestaanden. Omdat ik fungeerde als een gids in emotionele tijden. In de laatste jaren heb ik mij meer en meer verdiept in wat rouwen nu eigenlijk is. En dat heeft me veel opgeleverd. Bijvoorbeeld het inzicht dat ik zelf niet wist wat rouwen is en hoe je dit kan doen. Ik denk dat de dood ook uit ons leven is gebannen in deze tijden van goede medische zorg. Artsen kunnen vandaag de dag veel doen om het leven aangenaam te maken bijvoorbeeld in het geval van ernstige ziekte. Heel anders dan in de middeleeuwen, daar was de dood dichterbij. De levensverwachting was veel lager, de dood was eigenlijk doodgewoon. Wekelijks stierven er mensen om je heen, zelfs kinderen waren hieraan gewend.

Na het plotselinge overlijden van mijn vader in april 2019 schreef ik er al een blog over in juli van dat jaar. Dit is mijn definitie van rouwen: ‘het is de kunst om de twee uitersten van het leven: diep verdriet en enorme blijdschap/dankbaarheid leren te combineren.’ En uit eigen ervaring kan ik je zeggen: dat kan je leren. Na het overlijden van mijn moeder in 2017 en daarna mijn vader heb ik geleerd door het te doen. Het aangaan. Niet weg te lopen voor gevoelens die er in mij zaten maar die ik geen aandacht had gegeven. Op zoek te gaan waarover ik dankbaar ben in relatie tot mijn ouders. Maar ook wat ik van hen mis nu ze er beiden niet meer zijn. Ik heb sindsdien de relatie met mijn twee zussen en broer verdiept om het er ook over te hebben wat we gemist hebben in het gezin waarin we opgroeiden. Wat heb ik gemist in de relatie met hen en hoe werkt dat nu dan nog door? Dat zijn onvergetelijke momenten geweest in de afgelopen jaren. Ik ben op een dieper niveau verbonden geraakt met hen, maar ook met mijzelf. Vaak denken we bij rouw, afscheid en verlies aan de definitieve dood. En het verlies van een geliefde heeft grote impact. Maar we verliezen veel vaker zaken die ook een enorme impact op ons leven hebben. We zijn het ons niet bewust en we staan er onvoldoende bij stil. Denk aan het verlies van een ongeboren vruchtje bij een miskraam, het verlies van je baan. Of een vriendschap die veel voor je betekende, maar dat je pas ontdekte toen die ander zo plotseling uit je leven verdween. Je collega’s waarmee je een team vormde, die ergens anders in de organisatie terechtkwamen na die abrupte reorganisatie. Wat dacht je van de impact van ouder worden of met pensioen gaan? En zo kan ik nog wel even doorgaan. Zo is er een nieuw vakgebied ontstaan: ‘Verlieskunde’. De term ‘verlieskunde’ werd in 1990 geïntroduceerd. Herman de Mönnink, GZ-psycholoog, rouwtherapeut en traumatherapeut heeft hierover het boek: Verlieskunde; Handreiking voor de Beroepspraktijk geschreven. Het lijkt me een mooi en waardevol vakgebied.

We kunnen nog veel winnen als we wat vaker stilstaan bij verlies en dat zou onze maatschappij ook mooier maken. Dat we onze verlieservaringen vaker delen en steun en troost bij elkaar vinden. Er is ruimte voor verdriet zonder dat we ons excuseren voor onze tranen. Want onze tranen vertellen onszelf en anderen hoe belangrijk iets was voor we het kwijtraakten. Stilstaan bij die momenten in verbinding met anderen is zo kostbaar. Op die manier worden de gevolgen van ons verlies geïntegreerd in ons leven. We kunnen verder mét ons verlies en hoe we hieruit zijn gekomen: sterker, kwetsbaarder en ook veerkrachtiger. Waarover heb jij nog onvoldoende gerouwd? Wat wil je daarmee?

Michiel coacht en traint leiders om maximaal zichzelf te zijn en het beste uit anderen te halen. Dat begint met het goed kennen van jezelf. En je verlieservaringen op je levenslijn onderkennen. Weten wat jij te doen hebt in tijd van rouw? Wil je weten hoe hij je uitdaagt in een tijd waar je ergens afscheid moet nemen? Plan een eerste gesprek met hem in (online of live)!

* Op 1 januari 2023 stopt hij als voorganger van Shelter Haarlem en zal hij focussen om vanuit zijn eigen bedrijf bij te dragen aan de ontwikkeling en groei van organisaties, teams en leiders.

Ik ben Michiel Santman, 56 jaar. Tot 1 januari 2023 was ik werkzaam als voorganger in Shelter Haarlem, een moderne kerk in Haarlem Noord. Als coach en trainer ondersteun ik anderen in hun ontwikkelingsproces. Dat doe ik in individuele gesprekken rondom thema’s als ‘ontdek je missie’, ‘wees authentiek’ en ‘wees emotioneel gezond’.
Ik train mensen in het verder ontwikkelen van hun vaardigheden op het gebied van (persoonlijk) leiderschap en communicatie. Als teamcoach begeleid ik teams die meer uit de teamsamenwerking willen halen of dreigen vast te lopen. Ik spreek hen aan op de gezamenlijke verantwoordelijkheid en teamkracht. Issues die tussen mensen spelen horen niet onder tafel te liggen maar ‘erop’!

Dit bericht heeft 0 reacties

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Back To Top